THAN ĐƯỚC CÓ ĐỘC KHÔNG
Than đước có độc hay không? Than đước được sản xuất từ khi nào, ở đâu và cách sản xuất than đước như thế nào?
Qua bài viết này chúng ta cùng tìm hiểu chi tiết về than đước, một sản phẩm than củi truyền thống lâu đời và được đánh giá là than nướng tốt nhất trong các loại than củi đen trên thị trường.
Chúng ta cùng đi vào tìm hiểu chi tiết bài viết về than củi đước có độc không này nhé.
Than củi đước Cà Mau
Than củi đước Cà Mau là cái nôi của nghề hầm than đã tồn tại gần trăm năm qua. Có rất nhiều sự thăng trầm và biến cố lịch sử trong nghề đốt hầm than đước tại Cà Mau.
Than củi đước hiện nay được sản xuất chủ yếu tại 2 huyện Năm Căn và Ngọc Hiển thuộc tỉnh Cà Mau, với số lượng lò đốt giảm hơn trước đây khá nhiều.
Nguyên nhân do nguyên liệu cây đước từ rừng ngập mặn ngày càng hạn chế do chính sách bảo vệ, quản lý tài nguyên thiên nhiên của nhà nước.
Trong những năm 50 của thế kỷ trước, những rừng đước bạt ngạn đến vô tận. Than đước được sản xuất bằng những phần thân cây lớn, hiện nay được tận dụng các bộ phận gốc rễ cành. Tại thời điểm này, than củi đước Cà Mau được bán khắp Nam Kỳ lục tỉnh.
Phong trào đồng khởi lật đổ chính quyền Mỹ – Diệm những năm 1960 khiến cho những lò hầm than bị giặc càn quét, chất độc điôxin tàn phá rừng đước khiến cây đước chết trụi hàng loạt. Những lò hầm than bị nguội lạnh khi người dân phải bỏ nhà cửa đi tránh đạn.
Ngày nay, các lò hầm than đước chỉ còn lại một số ít. Các hộ đốt than bắt đầu chuyển lên mô hình hợp tác xã, được quy hoạc sản xuất với chất lượng và sản lượng than tốt hơn. Than củi đước bắt đầu tìm được đường xuất khẩu, cụ thể xuất hiện đơn hàng từ các quốc gia Ả Rập.
Cách sản xuất than củi đước
Than củi đước được sản xuất bằng cách đốt gỗ đước trong những lò than lớn hàng chục mét khối. Lò than ngày xưa được sản xuất bằng gạch thẻ và bùn từ dưới sông nhưng rất bền vững chắc chắn. Trước đây bán kính mặt lò sản xuất than chỉ từ 2 – 3 mét.
Lò than ngày nay được xây dựng bằng xi măng cốt thép có đường kính 6 – 7 mét, chứa tới 60 m3 gỗ. Mỗi mét khối gỗ đước có thể cho sản lượng tới 180kg than, cao hơn gần 20% so với những lò đốt trước kia. Mỗi mẻ hầm than có thể cho ra lò tới 10 tấn than đước chất lượng.
Chu kỳ hoàn thành
Chu kỳ hoàn thành một mẻ hầm than mất trung bình 1,5 tháng. Trong đó thời gian đốt lò 1 tháng, bít cửa lò trong 15 ngày, cuối cùng là thời gian thu hoạch than và vào củi mới cho lò hầm than.
Thân cây được chặt theo tỉ lệ đều nhau và được xếp khéo léo kín, khít vào lò. Chất lượng của cả mẻ than ảnh hượng rất lớn vào khâu chuẩn bị quan trọng này.
Trong quá trình hầm than, cửa lò chính được bít lại, chỉ chừa khoảng nhỏ để đốt lửa và 3 ống khói thoát ra.
Với kinh nghiệm lành nghề lâu năm, người thợ đốt lò dựa và thị giác qua màu sắc khói, mùi khói thoát ra từ lò qua khứu giác và xúc giác bằng cách đo độ nóng nhiệt độ lò hầm bằng đôi tay của mình.
Cách sản xuất than củi đước dựa trên nguyên tắc carbon hóa, nhiệt lượng từ miệng lò lan tỏa đều lên trên đỉnh vòm. Quá trình tiếp theo nhiệt lan đều và chiếm dài xuống dưới chân lò hầm, củi được hâm qua hơn 1,5 tháng trước khi mẻ than được ra đời.
Than củi đước có độc không
Than củi đước có độc không? Câu trả lời ở đây là: Có.
Như những bài viết trước về than của chúng tôi, các bạn đều có thể biết rằng “tất cả các loại than ở trạng thái tự nhiên hoàn toàn không gây độc, qua quá trình sử dụng những sản phẩm phát sinh mới là nguyên nhân gây độc”.
Than đước có nhiệt lượng trung bình từ 6000 – 7000 Kcal/1kg than với thời gian cháy trung bình hơn 2 giờ đồng hồ. Khiến than đước được đánh giá là than củi đen tốt nhất trong các loại than đen. So sánh với các loại than nướng hiện nay trên thế giới, than đước tại Việt Nam chúng ta chỉ thua kém một chút so với than trắng binchotan Nhật Bản.
Thành phần chính của than đước chứa phần lớn C – Carbon, tạp chất, chất bốc và một phần S – lưu huỳnh.
Khi than đước được đốt làm nóng để sử dụng, nguyên tắc sẽ sinh các loại khí SO2, SO3 (lưu huỳnh điôxit và lưu huỳnh triôxit) là 2 loại khí có mùi hắc, nồng tác động nhanh đến hệ hô hấp và hệ thần kinh. Tuy nhiên 2 loại khí này thường dễ dàng được nhận biết bằng mùi hôi nồng, cảm giác cay mắt, xổ nước mũi và rất ngợp dẫn tới khó thở.
Ngược lại với 2 loại khí trên, khi thành phần chính của than đước là carbon được đốt cháy sẽ sinh ra khí CO2 thông thường không tác động nhiều đến chúng ta. Nhưng tác nhân gây ảnh hưởng lớn nhất khi sử dụng than củi nướng là khí CO.
CO – Carbon monoxit khí độc nhất
CO – carbon monoxit được sinh ra nếu thiếu ôxy tức bạn sử dụng than trong phòng kín, tầng hầm, gara hoặc không gian nhỏ thiếu ôxy.
CO là loại khí không màu, không mùi và rất khó để phát hiện.
Khi cơ thể hấp thu khí CO dẫn đến việc thiếu ôxy trong máu, thông thường chúng ta sẽ bất tỉnh trước khi nhận biết được loại khí vô cùng độc hại này.
Khí CO là nguyên nhân xảy ra rất nhiều tai nạn thương tâm khi sử dụng các sản phẩm than củi nướng tại Việt Nam cũng như trên toàn thế giới.
Tóm lại, các sản phẩm thành phần có chứa C – carbon khi đốt cháy trong điều kiện thiếu oxy đều phát sinh khí độc CO ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe con người.
Kết luận: Than củi đước nguyên thủy không có độc, than củi đước và các loại than nướng, than hoa, than sạch không khói chỉ phát sinh độc hại khi chúng ta sử dụng và sử dụng không đúng cách.
Đến đây chắc hẳn bạn có một cái nhìn tổng quát về than nướng cũng như than củi đước. Chúc bạn luôn có sức khỏe và trãi nghiệm thật nhiều những món nướng thật ngon, thật tuyệt vời!
Chúng tôi luôn luôn lắng nghe mọi ý kiến đóng góp cũng như thắc mắc của tất cả các bạn.
Cảm ơn các bạn đã quan tâm theo dõi bài viết!
— — — — — — — — — — — —
Lê Văn Long – Founder Happy L2L
— — — — — — — — —
Hotline: 0789 996 146
Fanpage: Happy L2L – Than Sạch Không Khói
Youtube: Than Sạch Happy L2L
Website: Than Sạch Không Khói